شرایط عمومی بیمه عمر در یک تعریف ساده یعنی مجموعه شرایط، قوانین و مقررات و بندها و تبصره‌هایی که در بیمه عمر وجود دارد و بین همه افراد یکسان است.
برای تهیه و استفاده از بیمه‌های عمر، در ابتدای امر باید شرایط عمومی بیمه عمر را بشناسیم، و اگر این موارد را ندانیم ممکن است در ادامه دچار مشکل شویم.
در این مطلب به طور کامل توضیح دادیم که شرایط عمومی بیمه های عمر شامل چه مواردی می‌شود و به چه شکلی ارائه خواهد شد. پس اگر می‌خواهید با دید بازتری بیمه عمر مناسب خود را تهیه کنید، در ادامه این مطلب همراه ما باشید.
شرایط عمومی بیمه عمر
در ابتدا باید توضیح دهیم که بیمه عمر مثل هر بیمه نامه دیگری به صورت یک قرارداد بین بیمه‌گر و بیمه شونده عقد می‌شود. مثل هر قرارداد دیگری، بیمه عمر دارای شرایط عمومی و خصوصی است، که این شرایط به صورت بند و تبصره در اختیار بیمه شونده قرار میگیرد.
نکته مهم اینجاست که شرایط عمومی بیمه عمر به شرایطی گفته می‌شود که برای همه افراد متقاضی این بیمه یکسان است و تفاوتی نمی‌کند.
وظایف و تعهدات بیمه گذار
شرایط عمومی در نظر گرفته شده برای این بخش شامل؛ شرط حسن نیت، پرداخت حق بیمه، تعلیق بیمه نامه و استفاده کنندگان از بیمه نامه می‌شود. در ادامه هر یک از این موارد را به شکل دقیق‌تری بررسی کرده‌ایم.
شرط حداکثر حسن نیت
در هنگام خرید بیمه عمر اگر سوابق جسمی و روحی بیمه شده با معاینه پزشکی تشخیص داده نشود، پزشک ناچار است اظهارات بیمه شده را قبول کند. اما اگر در ادامه مشخص شود که اظهارات بیمه شده یا بیمه گذار به صورت عمد یا سهو حقیقت نداشته باشد یا از ابراز مطالب مؤثر خودداری کرده باشند، بیمه گر حق دارد به یکی از روشهای زیر عمل کند:
- اگر بیمه گر پیش از وقوع خطر از اظهارات خلاف واقع بیمه گذار یا بیمه شده اطلاع پیدا کند ولی موضوع کشف شده به درجهای نباشد که اگر بیمه گر در ابتدای عقد بیمه هم از آن مطلع بود از صدور بیمه نامه منصرف می شد، در این صورت بیمه گر حق دارد بیمه نامه را فسخ نماید یا در صورت رضایت بیمه گذار با دریافت حق بیمه اضافی مناسب آن را ادامه دهد. در صورت فسخ بیمه نامه حق بیمه های دریافت شده بعد از کسر هزینه‌های مربوطه و حق بیمه خطر فوت تا پایان سال بیمه ای، به بیمه گذار پرداخت می‌شود. همچنین اگر بیمه گر بعد از وقوع خطر به اظهارات خلاف واقع بیمه گذار یا بیمه شده پی ببرد، تعهد او به نسبت حق بیمه دریافتی به حق بیمه واقعی کاهش پیدا می کند.
- اگر اهمیت موضوع کشف شده به درجه ای باشد که اگر بیمه گر در موقع عقد بیمه از آن اطلاع داشت اقدام به صدور بیمه نامه نمی کرد، بیمه نامه باطل و تنها ارزش بازخرید بیمه نامه پرداخت می‌شود.
پرداخت حق بیمه
حق بیمه وجهی است که در قبال تعهدات بیمه گر تعیین می شود و ایفای تعهدات بیمه گر منوط به پرداخت آن توسط بیمه گذار همزمان با صدور بیمه نامه حسب توافق فیمابین خواهد بود.
شرایط پرداخت حق بیمه به شرح ذیل است:
- حق بیمه یکجا که باید در ابتدای دوره پرداخت شود.
- حق بیمه سالانه که به صورت سالانه و در ابتدای هر سال بیمه ای پرداخت می شود.
- حق بیمه سالانه را می توان بنا به تقاضای بیمه گذار به اقساط شش ماهه، چهار ماهه، سه ماهه، دو ماهه و ماهانه با اخذ هزینه تقسیط، تقسیم کرد.
- درصورت فوت بیمه شده اگر حق بیمه آن سال به طور کامل پرداخت نشده باشد، بیمه‌گر باقیمانده حق بیمه آن سال را از مبلغی که به استفاده کننده قابل پرداخت است کسر خواهد کرد.
- پرداخت حق بیمه درصورتی معتبر خواهد بود که به حساب شرکت و در مقابل اخذ شماره پیگیری الکترونیکی پرداخت شده باشد.
تعلیق بیمه نامه
شرایط عمومی تعلیق بیمه نامه عمر اندوخته دار به صورت زیر است:
- درصورت عدم پرداخت حق بیمه، بیمه نامه به حالت تعلیق درمی‌آید و بیمه گر تعهدي نسبت به پرداخت سرمایه فوت و سایر پوشش های تکمیلی نخواهد داشت.
- برقراری مجدد بیمه نامه (برگشت از تعلیق) تا 90 روز با درخواست بیمه گذار و موافقت بیمه گر و در صورت پرداخت حق بیمه امکانپذیر است.
- درصورتی که بیمه شده تحت هر عنوان به عملیات و مأموریت جنگی اعزام شود پوشش خطر فوت و سایر پوشش های تکمیلی از تاریخ اعزام تا برگشت از مناطق مزبور به حالت تعلیق درمی آید و بیمه گر در آن مدت تعهدی نسبت به پرداخت سرمایه فوت ندارد.
استفاده کنندگان از بیمه نامه
استفاده کنندگان شخص یا اشخاصی هستند که مشخصات آنان به عنوان ذینفع در صورت فوت یا حیات بیمه شده در بیمه نامه قید می‌شود و حق استفاده از منافع بیمه نامه را دارند. شرایط عمومی استفاده کنندگان یا ذینفعان به شرح زیر است:
- بیمه گذار باید استفاده کنندگان حقیقی یا حقوقی را درصورت حیات یا فوت بیمه شده با ذکر مشخصات کامل آنان تعیین کرده و سهم هر یک را مشخص کند. درصورت عدم تعیین استفاده کننده توسط بیمه گذار یا فوت استفاده کننده، چنانچه بیمه شده در قید حیات باشد، شخص بیمه شده «استفاده کننده» تلقی می شود و در صورت فوت بیمه شده ورثه قانونی بیمه شده به عنوان استفاده کننده محسوب شده و سهم هر یک براساس قـانون ارث تعیین می‌شود.
- تغییر استفاده کنندگان: هرگونه تغییر در استفاده کنندگان و سهم آنها در مدت اعتبار بیمه نامه یا درخـواست کتبی بیمه گذار و موافقت بیمه شده یا ولی یا قیم وي امکانپذیر است، مگر آنکه حق تعیین استفاده کننده در بیمه نامه به صراحت از بیمه گذار سلب شده باشد.
تغییر نشانی
- اقامتگاه بیمه گذار یا نماینده او در ایران برای بیمه گر نشانی قانونی و رسمی است.
- بیمه گذار موظف است تغییر محل اقامت و آخرین نشانی کامل خود را به صورت کتبی به بیمه گر اطلاع دهد.
- هرگاه بیمه گذار خارج از ایران اقامت داشته باشد، باید یک نفر مقیم ایران را به بیمه گر معرفی کند که در کارهای مربوط به بیمه عمر نماینده او باشد و بیمه گر نامه های مربوط را به عنوان و نشانی نامبرده ارسال کند.
- درصورت عدم رعایت مقررات فوق، ارسال مکاتبات بیمه گر به آخرین نشانی بیمه گذار در ایران که بیمه گر از آن مطلع است دارای اعتبار قانونی خواهد بود.
- کلیه مکاتبات بیمه گذار یا نماینده او در رابطه با این قرارداد با ذکر شماره بیمه نامه باید به اداره مرکزی بیمه گر در تهران یا شعب آن در شهرستان ها انجام شود.
وظایف و تعهدات بیمه گر
بیمه‌گر در شرایط عمومی بیمه عمر دارای وظایف و تعهداتی است. این وظایف و تعهدات شامل منافع بیمه مثل پرداخت وام، پرداخت منافع و مواردی از این دست است. در ادامه هر یک از این موارد را بررسی کردیم.
منافع بیمه
- منافع بیمه در صورت فوت بیمه شده: به سرمایه فوت به علاوه ذخیره ریاضی بیمه نامه اندوخته دار پس از کسر هرگونه بدهی قبلی بیمه گذار که به استفاده کنندگان بیمه نامه پرداخت می‌شود، منافع بیمه در صورت فوت بیمه شده گفته می‌شود.
- منافع بیمه در صورت حیات بیمه شده: در صورتی که بیمه شده در سررسید بیمه نامه در قید حیات باشد، ذخیره ریاضی تشکیل شده در بیمه نامه اندوخته دار به اضافه سود قطعی حاصل از سرمایه گذاری بعد از کسر هرگونه بدهی پیشین بیمه گذار به استفاده کننده، در صورت حیات، پرداخت می‌شود. سود قطعی ذخیره ریاضی بیمه نامه اندوخته دار در پایان دوره بیمه تعیین خواهد شد. مشارکت در منافع به نسبت حداکثر 15 و حداقل 85 درصد به ترتیب بین بیمه گر و بیمه گذار تقسیم و سهم بیمه‌گذار به ذخیره ریاضی اضافه خواهد شد.
پرداخت وام به اعتبار بیمه نامه
بیمه نامه عمر می‌تواند نقش ضامن وام را داشته باشد و این نکته در شرایط عمومی بیمه عمر درج شده است. طبق این شرط گفته می‌شود:
- بیمه گذار می تواند پس از پرداخت حداقل 2 سال کامل حق بیمه، تا 90 درصد ارزش بازخرید، وام دریافت کند. دریافت وام مجدد منوط به تسویه وام قبلی خواهد بود. نرخ سود وام هر سال به وسیله بیمه گر اعلام می‌شود و مدت بازپرداخت وام با توافق طرفین و در قرارداد وام تعیین خواهد شد.
- تسویه اقساط وام در سررسیدهای تعیین شده در قرارداد وام انجام می‌شود. در صورت دریافت وام و پرداخت به موقع اقساط آن، هیچ مبلغی از ذخیره ریاضی بیمه نامه کسر نمی‌شود، لذا در صورت عدم بازپرداخت اقساط، مانده بدهی وام از محل ذخیره ریاضی مزبور تسویه می‌شود.
پرداخت منافع بیمه عمر
طبق شرایط عمومی بیمه نامه عمر:
پرداخت منافع بیمه درصورت فوت بیمه شده:
درصورت فوت بیمه شده در طول مدت بیمه، بیمه گر پس از دریافت مدارك ذیل حداکثر ظرف مدت یک ماه منافع بیمه را پرداخت می‌کند. این مدارک عبارتند از:
- بیمه نامه و اوراق الحاقی آن
- قبوض رسید حق بیمه هاي پرداختی
- گواهی فوت بیمه شده
- نظریه پزشک معالج و یا پزشکی قانونی
- شناسنامه باطل شده متوفی
- گواهی انحصار وراثت (درصورتیکه منافع بیمه به وراث قانونی تعلق میگیرد)
پرداخت منافع بیمه درصورت حیات بیمه شده:
درصورت حیات بیمه شده در انقضاء مدت بیمه، بیمه‌گر پس از دریافت مدارك ذیل حداکثر ظرف مدت یک ماه منافع بیمه را پرداخت می‌کند. این مدارک عبارتند از:
- بیمه نامه و اوراق الحاقی آن
- قبوض رسید حق بیمه هاي پرداختی
- رونوشت مصدق شناسنامه
شرایط تغییر و بازخرید بیمه نامه
بخشی دیگر از شرایط عمومی بیمه عمر مربوط به شرایط خرید و بازخرید این بیمه‌نامه می‌شود. در ادامه موارد این بخش را توضیح داده‌ایم.
تغییر در شرایط بیمه نامه
هرگونه تغییری در بیمه نامه به موجب اوراق الحاقی که مورد توافق طرفین قرار گرفته، صورت می‌پذیرد. اعتبار این اوراق الحاقی از تاریخ صدور آنهاست، مگر آنکه تاریخ دیگری درج شده باشد.
نکته: الحاقیه در حکم بیمه نامه اصلی می باشد و به همان اندازه دارای اعتبار است.
بازخرید بیمه نامه
- بیمه گذار می تواند با ارسال درخواست کتبی تقاضای بازخرید بیمه نامه را نماید، در این صورت بیمه نامه بازخرید خواهد شد. اثر بازخرید از تاریخ تسلیم درخـواست بیمه گذار است، مگر آنکه در درخواست مزبور تاریخ دیگری تعیین شده باشد.
- ارزش بازخرید: ارزش بازخرید بیمه نامه در پایان هر سال بیمه ای معادل مبلغ درج شده در جدول بازخرید منضم به بیمه نامه عمر سرمایه گذار بیمه است.
انتقال بیمه نامه عمر
بیمه گذار می تواند پس از اخذ موافقت کتبی بیمه شده و بیمه گر، بیمه نامه را به شخص دیگری منتقل کند. در صورت انتقال بیمه نامه، بیمه شده قابل تغییر نیست.
- اگر بیمه گذار و بیمه شده دو نفر باشند، در صورت فوت بیمه گذار یا انتقال قرارداد بیمه به دیگری، چنانچه ورثه تمامی تعهداتی را که به موجب قرارداد بیمه به عهده بیمه گذار بوده است، در مقابل بیمه گر اجرا کند، قرارداد بیمه به نفع ورثه یا به اعتبار خود باقی می ماند. در این صورت ورثه حق فسخ قرارداد را طبق شرایط عمومی این بیمه نامه خواهند داشت.
- درصورت انتقال بیمه نامه به شخصی دیگر، انتقال دهنده مسئول پرداخت تمامی دیون تا تاریخ انتقال در مقابل بیمه گر خواهد بود. اگر ورثه بیمه گذار متعدد باشند هر یک از آنها نسبت به تمام حق بیمه در مقابل بیمه گر مسئولیت تضامنی خواهند داشت به نحوی که هرگاه یکی از آنها حق بیمه سهم خود را نپردازد، هیچ یک از انتقال گیرندگان حق استفاده از مزایای قرارداد بیمه را نخواهند داشت.
دعاوی حقوقی در بیمه عمر
تمامی اختلافات موضوع بیمه عمر و پوشش های تکمیلی آن با ارجاع به هیئت داوری و با رعایت قانون حل و فصل خواهد شد. در این صورت هر یک از طرفین یک نفر را به عنوان داور انتخاب کرده و داوران انتخابی سومین داور را تعیین می کنند و تصمیم اکثـریت برای طرفین لازمالاجراست. پرداخت هزینه داور اختصاصی بر عهده هر یک از طرفین است و هزینه سر داور به طور مساوی توسط طرفین پرداخت می‌شود.
اگرچه ممکن است در برخی از شرایط شرکت های بیمه ای، دعاوی حقوقی صرفاً براساس نظر رأی مراجع قضایی باشد و داور نقشی در این زمنیه نداشته باشد.
مرور زمان دعاوی ناشی از بیمه نامه
مرور زمان دعاوی ناشی از قرارداد بیمه نامه عمر به مدت دو سال از تاریخ وقوع خطر و یا حادثه مورد بیمه است.
تمامی موارد درج نشده در این شرایط عمومی تابع قانون بیمه، آئین نامه های مصوب شورای عالی بیمه، عرف بیمه گری و سایر مقررات مربوط است.
سخن پایانی
مواردی که در این پس به آنها اشاره داشتیم مربوط به شرایط عمومی بیمه عمر بود. این شرایط برای همه افراد یکسان است و هر فردی که بخواهد بیمه عمر بخرد، باید این شرایط را در نظر بگیرند.
امیدواریم با این مطلب توانسته باشیم شما را با قرارداد بیمه نامه عمر و شرایط عمومی آن آشنا کنیم. شما هم می‌توانید نظرات و سؤالات خود را در قسمت دیدگاه‌ها وارد کنید. کارشناسان ما در بیمه زندگی آگاه در کمترین زمان ممکن پاسخگوی شما خواهند بود.
نظرتان را درج کنید