یکی از مشکلاتی که افراد هنگام خرید بیمه عمر با آن مواجه می‌شوند، پیچیدگی برخی از واژه‌ها و در نتیجه آن درک نادرست از معنای آن‌هاست. در این پست، ما به بررسی اصطلاحات رایج بیمه عمر می پردازیم که می تواند به شما کمک کند تا انتخاب بهتری برای نیازهای بیمه ای خود داشته باشید. با درک صحیح این اصطلاحات، شما قادر خواهید بود تا برنامه ای مناسب برای حفاظت از آینده خود و خانواده تان داشته باشید. ادامه مقاله به شما کمک می کند تا مفاهیم پیچیده تر را درک کرده و تصمیمات مطلوب تری برای بیمه عمر خودتان یا عزیزانتان اتخاذ کنید.
اصطلاحات بیمه عمر
به صورت کلی، بیمه عمر یکی از انواع بیمه هاست که به مشتریان امکان می دهد تا برای آینده مالی خود یا عزیزانشان شرایط مناسبی را فراهم آورده و از طرفی به ایجاد حس امنیت ذهنی در رابطه با وضعیت سلامتی یا حتی مرگ نیز پاسخ می دهد. در این نوع بیمه، شرکت بیمه تعهد می کند که در صورت فوت و شرایط خاص بیمه گذار، از لحاظ مالی شرایط امن و مساعدی را برای بیمه گذار فراهم آورد. حال که با بیمه عمر اندکی آشنا شدید، در ادامه قصد داریم در مورد اصطلاحات رایج بیمه عمر صحبت کنیم؛
مهم ترین اصطلاحات بیمه عمر که باید بدانید
بیمه: به موجب ماده 1 قانون بیمه سال 1316، بیمه قراردادی است که به موجب آن یک طرف (بیمه‌گر) تعهد می‌کند در ازای پرداخت وجه یا وجوهی از طرف دیگر (بیمه‌گذار) در صورت وقوع یا بروز حادثه خسارت وارده بر او را جبران نموده یا وجه معینی را بپردازد.
بیمه نامه: به موجب ماده 2 قانون بیمه سال 1316، عقد بيمه و شرايط آن بايد به موجب سند كتبی باشد و سند مزبور موسوم به بيمه‌نامه خواهد بود. این سند کتبی بین بیمه گر و بیمه گذار منعقد می شود که متکی به رضای طرفین قرارداد بوده و در آن حدود اختیارات طرفین قرارداد طبق شرایط عمومی و خصوصی بیمه نامه، مشخصات و تعهدات بیمه گر و بیمه گذار طبق قانون و مقررات بیمه ای ذکر می شود.
بيمه گر: شركت بيمه ای است كه بيمه نامه را صادر نموده و در ازاء انجام تعهدات بيمه گذار، تعهدات خود را طبق شرايط مقرر در بيمه نامه به عهده می گيرد.
بيمه گذار: شخص حقيقی يا حقوقی كه پيشنهاد بيمه را تكميل و قرارداد بيمه را با بیمه گر منعقد نموده و طبق قانون بیمه مشخصات وی در بيمه نامه درج شده و متعهد پرداخت حق بيمه طبق مفاد بيمه نامه است.
بيمه شده: شخص حقيقی است كه مشخصات وی در بيمه نامه درج شده و فوت يا حيات او موضوع قرارداد بيمه نامه عمر است و سن، وضعيت سلامت و نوع فعاليت وی اساس تنظيم قرارداد بیمه است. بیمه گذار و بیمه شده ممکن است شخص واحدی باشند.
استفاده كننده (ذینفع): شخص حقيقی يا حقوقی است كه توسط بيمه گذار تعيين و قرارداد بيمه به نفع او منعقد می شود. استفاده کننده در زمان تعیین باید دارای نفع بیمه ای نسبت به بیمه شده باشد. به این حالت اصطلاحا ذینفع بیمه گفته می‌شود.
شرایط عمومی: شرایطی است که به صورت عمومی و کلی طبق قانون و مقررات بیمه ای تهیه شده و کلیه بیمه گذاران و بیمه گران ملزم به رعایت این شرایط هستند. در مقاله شرایط عمومی بیمه عمر در خصوص این اصطلاح بیشتر خواهید آموخت.
شرایط خصوصی: شرایطی است که به طور خاص برای هر بیمه نامه و مطابق با موضوع و اطلاعات بیمه شده و بیمه گذار تهیه و تدوین شده و مقدم بر شرایط عمومی اوست. شرایط خصوصی موارد خاص تری را در بر می گیرد که برخی از آن ها شامل اطلاعات فرد بیمه شده می شود.
خسارت یا غرامت: جبران هزینه های ناشی از خسارتی که در اثر وقوع حادثه موضوع بیمه نامه به مورد بیمه وارد می آید و بیمه گر متعهد به پرداخت هزینه آن است.
حادثه: به هر واقعه ناگهانی که بر اثر یک عامل خارجی بدون قصد و اراده بيمه گذار به وجود آید و به جرح، نقص عضو، از كارافتادگی يا فوت بیمه شده منجر شود، حادثه گفته می شود.
بيمه عمر: قراردادی است كه به موجب آن بيمه گر متعهد می شود در صورت فوت يا حيات بيمه شده، سرمايه بیمه نامه را به صورت يكجا يا مستمری به استفاده كنندگان پرداخت کند.
مدت بيمه: زمانی است كه در بيمه نامه درج شده و از آن تاریخ بيمه گر و بيمه گذار نسبت به یکدیگر متعهد می شوند. مدت بیمه نامه از ساعت 00:01 بامداد تاريخ شروع بيمه نامه آغاز و در ساعت 24 تاريخ انقضاء بيمه نامه خاتمه پیدا می کند.
اعتبار بيمه نامه: قرارداد بيمه و همچنين آثار مترتب آن پس از امضاء بیمه نامه، از تاريخ شروع بيمه نامه و با پرداخت اولين قسط حق بيمه توسط بیمه گذار اعتبار پیدا کرده مشروط بر آنكه تا تاريخ پرداخت حق بيمه، وضعيت سلامت بيمه شده تغيير نكرده باشد.
حق بيمه: وجهی است كه در قبال تعهدات بيمه گر تعيين می شود و ايفای تعهدات بيمه گر منوط به پرداخت آن، حسب توافق فی مابين خواهد بود. در اصطلاحات بیمه ای به این موضوع حق بیمه عمر گفته می شود.
سرمايه فوت: مبلغی است كه بيمه گذار در زمان انعقاد قرارداد بيمه تعيين کرده و بيمه گر متعهد می شود تا در صورت فوت بيمه شده در طول مدت بيمه نامه آن را به ذینفع (ذینفعان) مندرج در بیمه نامه پرداخت نماید.
سرمايه حيات: مبلغی است كه بيمه گذار در زمان انعقاد قرارداد بيمه تعيين کرده و بيمه گر متعهد می شود تا در صورت حيات (زنده بودن) بيمه شده در پايان مدت بيمه نامه، آن را به ذینفع (ذینفعان) وی پرداخت کند.
اندوخته بیمه نامه (ذخیره ریاضی): ذخيره رياضی عبارتند از؛ حق بيمه های دريافتی پس از كسر هزينه های بيمه نامه و حق بيمه خطر فوت و پوشش های تکمیلی بیمه نامه به علاوه اندوخته سال قبل که سود قطعی حاصل از سرمایه گذاری نیز بطور سالیانه به آن اضافه می گردد و به آن اندوخته ریاضی بیمه گویند. اندوخته بیمه نامه در صورت حیات بیمه شده، متعلق به ذینفعان در صورت حیات بیمه نامه است.
ارزش بازخریدی: درصدی از ذخیره ریاضی بیمه نامه است که درصورت درخواست بیمه گذار قبل از سررسید بیمه نامه و با رعایت شرایط بیمه نامه قابل دریافت است. ارزش بازخریدی همواره مبلغی کمتر یا مساوی مبلغ ذخیره ریاضی آن سال می باشد.
نرخ سود مشارکت در منافع: منافع مازاد حاصل از سرمایه گذاری از محل ذخیره ریاضی بیمه نامه عمر و سرمایه گذاری که هر ساله در پایان سال مالی و طی مجمع عمومی سالیانه شرکت تعیین می شود و بیمه گر متعهد می گردد با احتساب حداقل 85 درصد سهم بیمه گذار و حداکثر 15 درصد سهم بیمه گر به حساب اندوخته ریاضی بیمه گذار منظور نماید. در مطلب انواع سود بیمه عمر در خصوص این موضوع بیشتر توضیح دادیم.
بیمه نامه عمر و سرمایه گذاری: یکی از انواع بیمه های عمر است که افراد علاوه بر بهره مندی از پوشش های مختلف آن در زمان های گوناگون، دارای یک صندوق سرمایه گذاری بلندمدت نیز هستند که به آن بیمه های عمر اندوخته دار، بیمه های عمر و پس انداز، بیمه های عمر و اندوخته ساز و … نیز می گویند. این نوع بیمه عمر دارای ذخیره ریاضی و ارزش بازخریدی بوده و مدت آن متغیر است. در صورت فوت بیمه شده، سرمایه فوت در بیمه نامه به ذینفعان مندرج در بیمه نامه یا وراث بیمه شده (در صورت عدم انتخاب ذینفع) پرداخت خواهد شد. پیشنهاد می کنیم برای درک بهتر این نوع بیمه های عمر مطلب بیمه عمر و سرمایه گذاری چیست را بخوانید.
الحاقیه: هر گونه تغییر احتمالی در شرایط بیمه نامه پس از صدور بیمه نامه، به موجب الحاقیه خواهد بود که با تقاضای کتبی بیمه گذار و پس از موافقت بیمه گر صادر و به بیمه نامه پیوست می شود.
بازخرید بیمه عمر: انصراف از ادامه بیمه نامه را بازخرید بیمه نامه گویند.
پوشش اصلی: پوشش اصلی بیمه عمر شامل فوت به هر علت است که درصورت فوت بیمه شده، سرمایه فوت به ذینفع (ذینفعان) او پرداخت می شود.
پوشش اضافی: تقریباً تمام انواع بیمه نامه ها دارای تعدادی پوشش اضافی هستند که بیمه گذار می تواند با پرداخت حق بیمه اضافی، آنها را به بیمه نامه خود اضافه کند. این پوشش ها در بیمه عمر شامل پوشش های مربوط به بیماری، حادثه، نقص عضو و ازکارافتادگی جزء پوشش های اضافی یا تکمیلی بیمه عمر به حساب می آید که انتخاب آنها کاملاً به اختیار بیمه گذار است. این پوشش ها معمولاً برای افرادی که به دنبال حفظ امنیت مالی خانواده و محافظت از دارایی هایشان هستند، بسیار مناسبند.
محدوده سنی: محدوده سنی تحت پوشش در بیمه عمر به دوره زمانی اشاره دارد که فرد در صحت و سلامت خود برای دریافت بیمه عمر قرار می گیرد. این محدوده سنی معمولاً از 1 ماهگی تا 65 سالگی است و در صورت وقوع حادثه یا بیماری که منجر به مرگ فرد شود، مبلغ بیمه به خانواده یا وارثان او پرداخت می شود.
فرم های پیشنهاد بیمه نامه: عقد بیمه همانند سایر عقود بر مبنای ایجاب و قبول از سوی طرفین قرارداد است. لذا پیشنهاد صدور بیمه نامه از طرف بیمه گذار به صورت کتبی و با تکمیل فرم پیشنهاد توسط بیمه گذار به شرکت بیمه ارائه می شود. بیمه گذار می بایست تمامی اطلاعات را به صورت صحیح از طریق پاسخ به سوالات فرم پیشنهاد در اختیار بیمه گر قرار داده و بیمه گر نیز حق برآورد و ارزیابی ریسک بیمه شده را براساس اطلاعات موجود در فرم پیشنهاد برعهده دارد. لازم به ذکر است تکمیل فرم پیشنهاد تا زمان صدور بیمه نامه هیچ تعهدی برای بیمه گر ایجاد نمی کند و چنانچه پس از بررسی های به عمل آمده تصمیم به رد پیشنهاد بگیرد یا بیمه گذار طی این مدت منصرف شود، فرم پیشنهاد، به بیمه نامه تبدیل نخواهد شد.
اصل نفع بیمه ای: اصل نفع بیمه‌ای عبارت است از؛ ذینفع بودن بیمه‌گذار در بقاء آنچه بیمه می‌کند. یعنی بیمه‌گذار می‌بایست چنانچه مورد بیمه در معرض خطر قرار گیرد، دچار ضرر و زیان شده و چنانچه مورد بیمه سالم باشد، از آن نفع ببرد. مثلاً در بیمه های عمر، با فوت سرپرست خانواده و قطع شدن درآمد وی، سایر اعضای خانواده دچار خسران مالی می شوند. پس بنابراین اعضای خانواده نسبت به هم دارای نفع بیمه ای هستند.
شرط حداكثر حسن نيت: یکی از اصول اساسی بیمه، اصل حد اعلای حسن نیت است بدین معنی که؛ طرفین عقد بیمه در ارائه اطلاعات یا در اظهارات به عمل آمده باید حداکثر حسن نیت را داشته و در بیان مطالب، امانت و صداقت را رعایت کرده باشند. طبق این اصل بیمه گذار یا نماینده او مکلف است تمامی مطالب عمده ای که با مورد بیمه ارتباط پیدا می کند و از آن اطلاع دارد را به اطلاع بیمه گر برساند تا در او آنچنان اعتمادی نسبت به مطالب ارائه شده حاصل شود که بتواند نسبت به قبول یا رد آن اظهار نظر و در صورت قبول، خطر را ارزیابی نموده و حق بیمه متناسب با خطر را تعیین کمد.
اصل غرامت: بنابر اصل غرامت، بیمه‌گذار نباید از بیمه سود ببرد. بیمه‌گر متعهد به جبران خسارت و برگرداندن وضعیت بیمه گذار به وضعیت قبل از حادثه تا سقف تعهدات مندرج در بیمه نامه است. بنابراین، جبران خسارت نباید بیمه‌گذار را در وضعیت بهتر از وضع قبل از حادثه قرار دهد. این اصل در بیمه های اموال و مسئولیت کارایی دارد و در مورد بیمه های اشخاص و زندگی به دلایل مختلف از جمله عدم امکان ارزیابی جان اشخاص به مبلغ معین، کاربرد نداشته و اجرا نمی شود.
اصل جانشينی: براساس ماده 30 قانون بیمه، بیمه گر در حدودی كه خسارات وارده را قبول یا پرداخت می كند در مقابل اشخاصی كه مسئول وقوع حادثه یا خسارت هستند قائم مقام بیمه گذار خواهد بود و اگر بیمه گذار اقدامی كند كه منافی با عقد مزبور باشد، در مقابل بیمه گر مسئول شناخته می شود.
در مطلب اصول بیمه عمر در خصوص همه اصل های مهم این نوع از بیمه ها توضیح دادیم. با خواندن این مطلب می توانید همه نکات مربوط به این اصول را دریابید.
معاینات پزشکی: بر طبق اصل حداعلای حسن نیت، بیمه گذار می بایست اطلاعات پزشکی و وضعیت سلامت خود را در اختیار بیمه گر قرار داده و بیمه گر اختیار دارد قبل از صدور بیمه نامه عمر به منظور انتخاب ریسک از بیمه شده معاینات پزشکی به عمل آورده و پس از اظهار نظر پزشک معتمد خود، نسبت به قبول یا رد صدور بیمه نامه یا صدور بیمه نامه با اعمال اضافه نرخ اقدام کند.
نقص عضو (کلی یا جزیی): به قطع، تغییر شکل یا از دست دادن توانایی انجام کار عضوی از اعضای بدن که به علت حادثه تحت پوشش بیمه نامه به وجود آید.
ازکارافتادگی دائم و کامل: ناتوانی کامل و دائم بیمه گذار در انجام وظایف شغلی متناسب با تجربه و تحصیلات و آموزش وی که در مدت بیمه به علت بیماری یا حادثه عارض شود و به تائید پزشک معتمد بیمه گر برسد.
مستمری: معمولاً در بیمه نامه های عمر اندوخته دار پس از پایان دوره بیمه نامه، مبلغ اندوخته ریاضی بیمه نامه می تواند به صورت مستمری مدت معین و یا مادام العمر پرداخت گردد. این نوع بیمه معمولاً برای افرادی که نیاز به پشتیبانی مالی در سنین بازنشستگی یا ازکارافتادگی دارند، مفید است. همچنین نوع دیگری از مستمری ها نیز وجود دارد که بیمه شده می تواند مبلغ مستمری را دریافت نماید.
بیمه عمر گروهی: بیمه عمر گروهی یک نوع بیمه عمر است که توسط یک گروه از افراد خریداری می‌شود. این نوع بیمه عمر معمولاً توسط کارفرمایان به عنوان بخشی از بسته مزایای کارمندان ارائه می شود. در این نوع بیمه، هزینه های بیمه بر اساس میانگین سنی و فعالیت های شغلی افراد در یک گروه تعیین می شود، که می تواند مزایایی اقتصادی و امنیتی برای اعضای گروه فراهم کند.
استثنائات بیمه عمر: تمامی بیمه نامه های صادره با توجه به میزان ریسک برای بیمه گر استثنائاتی به همراه دارند. در واقع در مفاهیم تخصصی بیمه، بخشی از وقایع که از تعهد بیمه گر خارج است و تحت پوشش قرار نمی گیرند را به عنوان استثنائات بیمه عمر به حساب می آورند که بیمه شوندگان باید پیش از تهیه بیمه عمر، حتما استثنائات بیمه عمر را در شرکت مورد نظر جویا شوند.
نظرتان را درج کنید